فوتبال ایران در همه سالهای حیاتش از مهمترین راه درآمدزایی که برای این رشته ورزشی تعریف شده، محروم بوده است. با این حال فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و باشگاهها پیش از آغاز لیگ بیستوسوم پیگیریهای متعددی برای تحقق حق پخش تلویزیونی انجام دادند تا بتوانند این راه درآمدزایی را در برنامه هفتم توسعه بگنجانند.
سرانجام این پیگیریها جواب داد و موضوع حق پخش تلویزیونی توسط کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی در برنامه هفتم تعریف شد و حالا فقط تصویب آن در صحن علنی مجلس باقی مانده است. در ادامه ساز و کاری که کمیسیون تلفیق برای تحقق حق پخش تلوزیونی برای تمام رشتههای ورزشی در نظر گرفته است را میخوانید:
براساس ماده ۷۸ برنامه هفتم، سازمان صداوسیما مکلف شده است که با هماهنگی وزارت ورزش و جوانان، آییننامه نحوه تعیین میزان حق پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی و چگونگی تامین و تسهیم آن بین ذینفعان را با لحاظ کیفیت و کمیت مسابقات و تعداد مخاطبان، ظرف ششماه پس از لازمالاجرا شدن این قانون تهیه کرده و به تصویب هیات وزیران برساند.
آییننامه حق پخش تلویزیونی چطور تنظیم میشود؟
در تبصره یک ماده ۷۸ برنامه هفتم آمده است که وزارت ورزش و جوانان با همکاری فدراسیونهایی که لیگ حرفهای دارند؛ مکلفاند آییننامه مالی بازی جوانمردانه را تهیه کرده و حداکثر ظرف مدت شش ماه به تصویب مجمع عمومی فدراسیونهای مربوطه برسانند. با این اوصاف، اولین گام فدراسیون فوتبال در ادامه مسیر تحقق حق پخش تلویزیونی، تشکیل مجمع عمومی و تصویب آییننامهای مالی این فدراسیون است تا پس از آن وزارت ورزش و جوانان هماهنگیهای لازم را با صداوسیما برای تصویب این آییننامه در هیات وزیران انجام دهد.
پیشنهاد فدراسیون فوتبال برای تخصیص حق پخش تلویزیونی
فدراسیون فوتبال دوم شهریورماه پیشنهادش را به کمیسیون تلفیق ارائه کرد. در این پیشنهاد که از سوی مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال، مطرح شد، آمده است: «وزارت ورزش و جوانان به نمایندگی از فدراسیونها و باشگاههای ورزشی، همه درآمدهای مکتسبه از محل تبلیغات محیطی و تبلیغات روی لباس مسابقات ورزشی را که تصاویرش در قالب برنامههای مختلف از سازمان صداوسیما پخش میشود، به ردیف درآمدی شماره ۱۴۰۱۸۴ نزد خزانهداری کل کشور واریز کند. سازمان صداوسیما نیز باید همه درآمدهای قبل، حین و بعد از مسابقات ورزشی تیمهای ایرانی اعم از باشگاهی و ملی را به همین حساب واریز نماید و کل این مبلغ به نسبت پنجاه درصد سهم وزارت ورزش و جوانان به نمایندگی باشگاهها و پنجاه درصد سهم سازمان صداوسیما تقسیم میشود.»
با این حال این پیشنهاد با انتقادهایی همراه بود؛ چرا که درآمد حاصل از پیراهن باشگاههای بزرگ و پرهوادار مانند استقلال، پرسپولیس، سپاهان و تراکتور با تیمهای دیگر قابل مقایسه نیست. البته احتمالا منطق فدراسیون فوتبال در ارائه چنین پیشنهادی، درآمد هنگفتی است که از حق پخش تلویزیونی حاصل میشود؛ به طوری که درآمدهای جانبی مانند اسپانسری و تبلیغات محیطی در آن به چشم نمیآید و باشگاهها در نهایت سود میبرند.
در هر صورت، همچنان فرصت برای فوتبالیها وجود دارد که با رفع نقاط ضعف پیشنهاد ابتدایی فدراسیون فوتبال در مجمع عمومی این فدراسیون، آییننامه مالیای را تنظیم کنند تا به حق پخش تلویزیونی برسند. البته چنین مسیری فقط مختص فوتبال نیست و بر اساس متن برنامه هفتم تمام رشتههای ورزشی میتوانند از آن بهرهمند شوند. البته تصویب برنامه هفتم توسعه در کمیسیون تلفیق به معنای اجراییشدن آن نیست و برنامه باید در ادامه در صحن علنی مجلس نیز مصوب شود.