روز گذشته مهران غفوریان، بازیگر سینما و تلویزیون به‌دلیل عارضه قلبی تحت عمل جراحی قرار گرفت که موفقیت‌آمیز بوده است، با این وجود با انتشار این خبر بسیاری از کاربران فضای مجازی حمله قلبی او را به کاهش وزن شدیدی که طی ماه‌های گذشته داشته است ارتباط دادند، مسئله‌ای که اگرچه ممکن است درباره بیماری مهران غفوریان صحت نداشته باشد اما تصور ایجاد عارضه قلبی در شرایط کاهش وزن‌های شدید چندان دور از انتظار نیست.

دکتر کوروش جعفریان، متخصص رژیم غذایی و تغذیه می‌گوید: «یکی از عوارض کاهش وزن‌های ناگهانی مشکلات قلب و عروق است. مطالعات نشان می‌دهد وقتی فرد وارد رژیم‌های سخت می‌شود نظم و عملکرد قلب او دچار اختلال خواهد شد، همچنین رگ‌های خون رسان قلب هم می‌توانند با مشکلات مواجه شوند. حتی مطالعاتی نشان داده که ممکن است بافت چربی داخل قلب با کاهش سریع وزن افزایش پیدا کند، خیلی از این افراد با بی‌نظمی ضربان قلب مواجه می‌شوند و حتی ممکن است در معرض نارسایی قلبی هم قرار بگیرند و این عارضه قلبی ممکن است کشنده باشد.»

دراین میان باید گفت اگرچه اضافه وزن می‌تواند سبب کاهش سلامتی شود، اما تلاش برای کاهش وزن با روش‌های غیر استاندارد خودش تهدید کننده سلامتی است، روش‌هایی که به‌نظر می‌رسد تحت تاثیر فضای مجازی و تبلیغات برخی افراد پر نفوذ در جامعه مانند بازیگران پر مخاطب شده‌اند.

جعفریان با اشاره به روش‌های استاندارد کاهش وزن بیان می‌کند: «اگر کسی می‌خواهد در برنامه کاهش وزن قرار بگیرد حتما باید استانداردهای مدنظر را رعایت کند. یکی از استانداردها این است که الگوی کاهش وزن، یک الگوی منطقی باشد. امروز ما شاهد هستیم در فضای مجازی انواع مختلفی از تبلیغات‌های کاهش وزن وجود دارند، تبلیغات‌هایی که درباره ۱۵ الی ۲۰ کیلو کاهش وزن در یک ماه صحبت می‌کنند که هرکسی را تحریک می‌کند حداقل یک بار آن روش‌ها را امتحان کند. این روش‌ها از نظر تغذیه قابل قبول نیستند اما متاسفانه چون در این مسیر پول و البته جهل وجود دارد و افراد برای کاهش وزن دنبال میان‌بر هستند سراغ این برنامه‌ها می‌روند.»

وی ادامه می‌دهد: «این رژیم‌هایی که در بازار هستند ممکن است کمک کند فرد در ماه اول کلی وزن کم کند، فرد هم از این وضعیت خوشحال است، نکته جالب این‌که همین افراد می‌روند این رژیم‌ها را تبلیغ می‌کنند، هزاران نفر دارند سرکیسه می‌شوند که فلان هنرپیشه پیش فلان استاد رفته و وزن کم کرده است، درحالی‌که آن‌طرف حتی استاد هم نیست و چون از آن هنرپیشه دارد سوء استفاده می‌کند به او استاد گفته می‌شود. متاسفانه همین مسئله سبب شده مردم بیشتر سراغ این افراد بروند تا اساتیدی که عمر خودشان را در این زمینه گذاشته‌اند  و تجربه لازم دارند.»

حالا تمایل برای رها شدن از وزن اضافه سبب شده افراد جامعه رژیم‌های سخت و طاقت‌فرسایی را انتخاب کنند، رژیم‌های غذایی که متخصص تغذیه معتقد است خارج از استاندارد هستند.

جعفریان در مقایسه میان یک رژیم غذایی استاندارد و غیر استاندارد از حداکثر وزنی که می‌شود در یک ماه کاهش داد می‌گوید: «در برخی از این روش‌های غیراستاندارد گفته می‌شود فرد روزانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ کالری بیشتر دریافت نکند، فردی با این رژیم ممکن است در ماه ۱۵ کیلو وزن کم کند که طبیعی است، از موارد دیگر رژیم‌های سختی است که به آن روزه‌داری می‌گویند، در این رژیم به فرد می‌گویند ده روز گل سرخ، یا فقط یک ماده غذایی خاص را مصرف کند، اما حرف ما این است که در بهترین شرایط نباید بیشتر از ۴ کیلو کاهش وزن در ماه اتفاق بیفتد، که حتی ممکن است برای افراد با بیماری‌های متعدد این مقدار به ۲ کیلو کاهش پیدا کند، مانند افرادی که پوکی استخوان دارند، بنابراین استاندارد این است که ما بتوانیم وزن فرد را یک کیلو در هفته کاهش دهیم.»

همان‌طورکه گفته شد کاهش ۴ کیلو وزن در ماه می‌تواند یک کاهش وزن استاندارد باشد. اما تلاش برای افزایش بیشتر وزن عوارضی به‌همراه دارد که جعفریان پیش‌تر درباره مشکلات قلبی توضیحاتی را مطرح کرد، او با اشاره به سایر عوارضی که ممکن است یک کاهش وزن غیراستاندارد ایجاد کند می‌گوید: «کاهش وزن غیراستاندارد یکسری عوارض دارد، اولین عارضه ساده آن این است که فرد معمولاً از نظر پتاسیم، منیزیم و گاهی کلسیم به‌شدت دچار افت می‌شود، در این حالت میزان آب داخل بدن بهم می‌ریزد، حتی ممکن است تعادل جسمی و روحی فرد را هم تحت تاثیر قرار دهد.»

وی ادامه می‌دهد: «یک عارضه که خیلی شایع است سنگ صفرا است، وقتی فرد ناگهانی وزن کم می‌کنم، کبد کلسترول بدن را آزاد می‌کند، چون این میزان کلسترول وارد خون شده است باید از بدن دفع شود، چنین وضعیتی سبب می‌شود فشار روی کیسه صفرایی بیاید و باعث رسوب به شکل سنگ شود. خیلی از افرادی که کاهش وزن ناگهانی داشتند گاهی برای سنگ کسیه صفرا مجبور به جراحی می‌شوند. باید گفت یک عارضه خفیف و دراز مدتی که وجود دارد پوکی استخوان است، همچنین این افراد می‌توانند گرفتار مشکلات روحی و روانی شوند.»

این متخصص تغذیه در پایان پیشنهاد کرد: «باید جلوی چاقی را از دوره‌ کودکی گرفت، اگر در آن دوران چنین کاری انجام دادیم که کار بسیار اساسی انجام شده است، اگر به مراحل نوجوانی، جوانی و بزرگسالی رسید شرایط فرق می‌کند، لذا باید سعی کرد با تغییر رفتار فرد روند کاهشی وزن را برای او در نظر نگرفت نه این‌که دنبال رژیم‌های متنوع باشیم که با کلی آسیب‌های جسمی و روحی، خروجی آن مطمئناً یک کاهش وزن پایدار نخواهد بود.»