مرحوم سعید راد از بهترین بازیگران سینمای ایران بود که در فیلمهای بسیاری به ایفای نقش پرداخته است. سعید راد بازی در فیلمهایی چون کافر، صادق کرده، تنگنا، سفر سنگ، برزخیها، دادشاه، عقابها، دوئل و ... را در کارنامه داشت که بسیاری از فیلمهای او در تاریخ سینمای ایران ماندگار است.
سعید راد از قدیمی ترین هواداران تیم فوتبال پرسپولیس بود که از این بابت نیز برای علاقه مندان به فوتبال چهره ای شناخته شده بود. با این حال سعید راد از استقلال، رقیب تیم محبوبش همواره با احترام و به نیکی یاد میکرد و احترام ویژه ای برای اسطوره باشکاه استقلال در میان تمامی ورزشکاران داشت.
صحبتهای سعید راد در یک گفت و گوی قدیمی در ارتباط با اسطوره باشگاه استقلال، ناصر حجازی را میخوانیم :
شناخت خود از ناصر حجازی را بیان کنید.
بعد از به شهرت رسیدن، حفظ و نگهداری از موقعیت بدست آمده کار ساده ای نیست و در کنار شهرت، کسب محبوبیت و ماندگاری آن بسیار مشکلتراست و افراد بسیار کمی دارای این قابلیت هستند که ناصر حجازی یکی از آن شخصیت های نادر است. می خواهم با مثالی از شخصیت بالای حجازی بگویم. من سالیان سال است که هوادار تیم پرسپولیس و تیم رقیب ناصر حجازی هستم. بعد از داربی معروف سال ۵۲، در مصاحبه ای با طنز به حجازی گفتم که "چرا به دروازه رفتید تا ۲ گل هم شما دریافت کنید، رشیدی که ۴ گل دریافت کرده بود، ۲ گل دیگر را نیز اجازه میدادید تا وی دریافت کند " اما حجازی بدون عصبانیت پاسخی به من داد که نشان از متانت و شخصیت بالای وی بود، پاسخی که باعث شد تا از مصاحبه ای که کرده بودم دیگر راضی نباشم. حجازی پاسخ من را اینگونه داد : " آن ۲ گل را نیز من دریافت کردم تا شما خوشحال شوید ".حجازی در کنار چنین خصوصیات اخلاقی، شیک پوشی را با جذابیتی که داشت و زیبایی ظاهری که از آن بهره میبرد، به ورزش وارد کرد و به فوتبال شخصیت خاصی بخشید. همانطور که محمد علی کلی به ورزش بکس حرفه ای در دنیا اعتبار داد یا در ایران که تختی به ورزش کشتی جلوه خاصی هدیه کرد و همانطور که گفتم حجازی نیز چنین شخصیتی داشت، شخصیتی با قدرت تغییر و به همین دلیل کماکان از حجازی صحبت می کنیم.
سعید راد دلیل محبوبیت ناصر حجازی را چه می داند.
در وجود بعضی از انسانها چیزی در جریان است که فراتر از افراد عادی است و مورد توجه اکثریت مردم قرار می گیرد و ارتباطی به اعتراضات آنها به جریان یا سیستم مورد انتقاد آنها ندارد و هر حرکتی از این افراد برای مردم مقبول است. حجازی نیز در ورزش همچون زنده یاد محمد علی فردین در عرصه سینما چنین ویژگی داشت و در کنار این مهم به اصولی پایبند بود که از منافع مادی برای حفظ اآن اصول می گذشت و همین خصوصیت اخلاقی وی در کنار مسایل دیگر باعث محبوبیت حجازی است.
بسیاری ازشخصیتهایی که سعید راد در فیلمهایی چون صادق کرده، کافر و... ایفای نقش نموده، نمایی از اعتراض به وضع موجود جامعه بوده است، شخصیت ناصر حجازی با توجه به منتقد بودنش نسبت به شرایط فوتبال ایران در ادوار مختلف و تلاش و مبارزه برای احقاق حقوق خود، تا چه اندازه به نقشهای ماندگاری که در تاریخ سینما بازی کرده اید، نزدیک است.
نقش های معترض سیستمی در فیلمهایی چون صادق کرده، کافر و...نمادی از یک ضد قهرمان است. شخصیتهایی که زیر بار زور نمی رفتند و مورد استقبال مردم واقع میشد و فضای جامعه در آن دوران بشکلی بود که مردم ضد قهرمان را می پذیرفتند و به همین دلیل فیلمهای بسیاری با این مضمون ساخته میشد. کاراکتر و شخصیت حجازی به یک ضد قهرمان نیز بسیار نزدیک بود. البته از حجازی در ابتدا بعنوان یک قهرمان یاد می شود اما او همواره در فضایی ساکت از سوی دیگران بدلیل اعتراضاتش نسبت به شرایط فوتبال ایران، به یک ضد قهرمان تبدیل میگشت که برای مردم جذابیت داشت. افرادی که از آنها بعنوان یک ضد قهرمان یاد می شود، خودشان هستند و بگونه ای رفتار می کنند که نمی توان چیزی به آنها دیکته کرد و حجازی اینگونه بود.
از دید شما حجازی قابلیت بازی در سینما را داشت.
رفتار حجازی بر روی نیمکت مربیگری، راه رفتن و حرکاتش در کنار زمین و خصوصیات ظاهری وی بیانگر آن است که حجازی قابلیت جذب تماشاگر در سینما را نیز داشت.
اما سیروس الوند یکی از نکات بارز شخصیت حجازی را عدم ورود وی به عرصه سینما دانست و معتقد بود که حجازی اجازه نداد تا از شهرت و محبوبیت وی در عرصه سینما سوء استفاده شود.
بطور یقین سیروس الوند به تجربه و تاریخ نیز توجه کرده است. من با توجه به آنچه در رفتار، صدا و حرکات حجازی می دیدم نظر خود را گفتم اما تجربه نشان داده است که ورزشکار هر چقدر هم که حرفه ای باشد در سینما موفق نیست. نمونه بارز آن در ایران امامعلی حبیبی، محراب شاهرخی یا حتی علی پروین است. زنده یاد فردین نیز ورزشکار بود اما در ورزش و کشتی محبوبیت و قهرمانی آنچنانی نداشت و شهرت و محبوبیت وی در سینما بدست آمد. ورزشکار محبوبیت خود را دارد و من نیز معتقدم که یک بازیگر باید نقش یک ورزشکار را بازی کند نه یک ورزشکار در قالب یک بازیگر به ایفای نقش بپردازد. البته دوباره این را نیز بگویم که حجازی از لحاظ ظاهری و استیل حرکات جذابیت های یک آرتیست اول سینما را داشت.
اگر از ناصر حجازی خاطره ای دارید، بیان کنید.
هر برخوردی که از نزدیک با حجازی داشتم، برایم خاطره است. آخرین خاطره ای که از وی بیاد دارم مربوط به جشنی است که یکی از روزنامه ها گرفته بود. من به مراسم دیر رسیدم و ۴-۵ ردیف جلوتر از من حجازی با دوستانش نشسته بود. حجازی بلافاصله با دیدن من با نگاهی بزرگ و کلام و رفتاری همراه با معرفت، خوش آمد گفت. مبهوت رفتار حجازی شدم. بسمت وی آمدم و شانه های او را بوسیدم. احترام حجازی به من بعنوان یک بازیگر برایم بسیار با ارزش بود. شاید این توقع را از دیگران داشتم اما حجازی با من آنگونه که گفتم رفتار کرد. حجازی براستی که مردانگی داشت و بخشنده و با وقار بود.
طبق روال گفتگوهای ما، ناصر حجازی را در یک جمله توصیف نمایید.
حجازی در ورزش ما مرد بود (سعید راد در اینجا استفاده ازکلمه مرد را مردان مشرق زمین عنوان می کند).
و حرف پایانی.
همواره برای نام حجازی با احترام کلاه بر میدارم. یاد وی همیشه زنده خواهد ماند و خوشحالم که حجازی الگوی شایسته ای برای نسل جوان است که کماکان از وی به نیکی یاد می کنند و بطور یقین در آینده نیز یاد خواهند کرد.