بعد از مصاحبه عجیب محمدحسین کنعانیزادگان در مورد قیمت ماشینی که با استفاده از حواله خودرو وارد کرده ۱۰۰ میلیارد تومان است، فضای جامعه ورزش حسابی ملتهب شده است. ورزشکاران رشتههای انفرادی به سردمداری کشتی در فضای مجازی علیه کنعانیزادگان و فوتبالیستها پست و استوری گذاشتند و از آن طرف اهالی فوتبال هم بیکار ننشستند و در مصاحبهها و استوریهایشان از خجالت بقیه درآمدند. در این بین دعوای مجازی جواد کاظمیان ستاره سالهای گذشته تیم ملی و پرسپولیس با امیرمحمد یزدانی عضو تیم ملی کشتی بیشتر برجسته و حتی کار به بیاحترامی و فحاشی هم کشیده شد.
امیررضا خادم عنواندار سابق جهان و المپیک در رشته کشتی در واکنش به این اتفاقات استوری را در صفحه شخصیاش به اشتراک گذاشت که حاکی از یک نگاه میانهرو به ماجرا بود. خادم با انتقاد از تصمیمات کلان توپ را به زمین مدیران ورزش کشور انداخت و آنها را مسبب به وجود آمدن چنین شرایطی معرفی کرد.
این کشتیگیر پرافتخار در مورد آن استوری و در مجموع فضای ملتهب شکل گرفته پیرامون مساله پاداش گفت: «قوانین ما به دلایل مختلف که عمدهاش سوءمدیریت است و نگاههای مقطعی و کوتاهمدت رانتزاست. یعنی در داخل خودش زمینه خیلی رانتها را ایجاد کند. فضایی که میتواند برای یک عده بهره اقتصادی خیلی بالا داشته باشد و یک عده را به نوعی ویران و نابود کند در قوانین بسیار زیاد وجود دارد. در بحث عددهایی که در گمرک روی کالاهای مختلف گذاشته میشود، جوری است که تولیدکننده نمیتواند مطمئن باشد چند سال تعرفه واردات و صادرات با این عدد است و ثباتی دارد یا اجازه واردات و صادرات به این شکل میماند یا خیر.»
نماینده سابق مجلس ادامه داد: «هر مدتی به هر دلیلی تصمیم میگیرد و گاهی این تصمیم ۱۸۰ درجه مخالف و مغایر نظر قبلی است. وقتی چنین فضایی وجود دارد و به نظرم هم قابل حذف شدن نمیآید، این فضا میتواند در کنارش یک بهرهبرداری مثبت هم داشته باشد. خب وقتی چنین فضایی هست بدون اینکه دولت هزینهای کند، میتوان پاداشهایی را درنظر گرفت. طبیعتا سرمایهگذاریاش را هم خود آن نخبه میتواند انجام دهد و جایزهاش میتواند همین تفاوت بین قیمت بیرون کشور و داخل باشد. رقمی که میتواند یک انتفاع قابل قبول برای آن نخبهها چه ورزشی و چه علمی فراهم کند.»
رییس سابق فدراسیون کشتی با ارایه یک راهکار به مقامات ورزشی افزود: «اگر برنامهریزی مناسبی باشد، میتواند به هر نفر یک دفعه در دوران فعالیتش چنین چیزی تعلق بگیرد. یعنی به هر نخبهای فقط یکبار چنین پاداشی بدهند. من توی استوریام نوشتم صد نفر ولی تصور نمیکنم این تعداد به ۱۰۰ برسد. عدد خیلی کمتر است. بعد هم الزاما فقط ماشین نیست. خیلی زمینههای دیگر میتواند وجود داشته باشد. میتواند آییننامه و چارچوبی نوشته شود که اگر فردی دارای یک خصوصیات یا شرایطی باشد، میتواند از این امکان استفاده کند تا برایش یک انتفاع مالی داشته باشد.
اصلا شاید در میانمدت زمینهای بشود که مهاجرتها هم کاهش پیدا کند. مهاجرت نخبگان کمتر شود، چون خیلی از آنها مخصوصا در زمینههای علمی نیازمند حمایتهای مالی هستند. آنها برای پروژهها نیاز به حامی دارند. اگر یک ساپورت مالی صورت بگیرد و زمینهای فراهم شود که نخبه بتواند در زمینه موردنظر کارش را انجام دهد و به نتیجه برسد شرایط بهتر میشود.
اگر این فضا فراهم شود دولت بدون اینکه هزینهای انجام دهد، میتواند این حمایت را بکند. این هم باعث تشویق آنها میشود و هم از لحاظ مالی به نفع دولت است. به هر حال سالانه مبالغ زیادی تحت عنوان پاداش از قبیل سکه و... به قهرمانان و نخبگان داده میشود و دولت را با مشکل مواجه میکند. با این روش چنین مشکلاتی هم حل میشود.»
خادم تصریح کرد: «این حواله طبیعتا در فضای اقتصادی اتفاق بیفتد آنهایی که راهش را بلندند میروند و استفاده میکنند و از آن رانت هم بهرهمند میشوند. عمدتا آن کسانی بهرهمنده نمیشوند که نخبه هستند و اصلا در این فضاها نیستند. در فضای اقتصادی فعال نیستند، چون درگیریهای خودشان را دارند.»
قهرمان سابق جهان در پاسخ به این سوال که چرا کشتیگیران بیشتر از ورزشکاران سایر رشتهها در متن این اعتراضات وجود دارند، گفت: «چون به نوعی صدایشان بیشتر شنیده میشود. الزاما کشتی نیست. احتمالا رشتههای دیگر هم چنین اعتراضی دارند، اما چون کشتی جذابیت بیشتری برای مردم دارد در فضای مجازی بیشتر دیده میشود. من تصور نمیکنم الزاما کشتی فقط معترض باشد.»
از خادم سوال کردیم آیا بابت قهرمانی در جهان پاداشی، حوالهای، چیزی دریافت کرده بود؟ او در پاسخ خاطره جالبی از ماجرای پاداش گرفتنش را برای نخستینبار شرح داد: «به این شکل نه ولی موارد مشابه بوده که به ما دادند. مثلا یکسالی یک زمینی را در مشهد وزارت جهاد کشاورزی مصوب کرد که بدهند به قهرمانان. قرار شد زمین بزرگی در جای خوب به ما بدهند. در همان جاده شاندیز. منطقهای که الان شده جزو مشهد. جای بزرگ و خوبی بود و مصوب کردند به ما بدهند. این اتفاق خوبی بود ولی ما چون توی این فازها نبودیم اصلا دنبالش هم نرفتیم و دریافت هم نکردیم. الان متوجه شدیم که چه اشتباهی کردیم ولی آن زمینها از دست رفت و نمیدانیم چه شد (باخنده). اگر هم پیگیری کنیم مطمئنا دیگر خبری از آن زمینها نیست. آن زمین خیلی تاپ و خوبی بود و میخواستند برای سوارکاری به ما بدهند. وزارت جهاد کشاورزی مجوز را میداد از طریق منابع طبیعی. الان که آن زمینها شده جزو شهر و شما حساب کن چه چیزی میشد!»
معاون سابق وزیر ورزش در پایان و در پاسخ به این سوال که آیا شرایط به وجود آمده و تقابل ورزشکاران به نفع ورزش کشور است یا نه؟ اظهار داشت: «بالاخره اینها جوانند و به نوعی متاثر از فضای عمومی کشور هستند. وقتی وزرای دولت حرفشان را پشت تریبون عمومی میزنند و با هم گلاویز میشوند اینکه دو تا قهرمانی که جوانند و تحت تاثیر هیجانات هستند، حرفهایی بزنند خیلی محل سرزنش و ایراد نیست. ولی خب به صورت عمومی و کلی طبیعی است که این اتفاق، اتفاق خوبی نیست.» خادم با تمجید از منش حسن یزدانی ادامه داد: «به صورت اتفاقی برنامهای را دیدم که با آقای حسن یزدانی مصاحبه کردند و در همین مورد از او سوال شد. حسن یزدانی خیلی خوب و قشنگ موضوع را جمع کرد. به صراحت هم گفت وارد این حرفها نمیشود هرچند به نظر میآید اگر قرار به این موضوعات باشد یکی از محقترین افراد همین حسن آقا باشد، ولی دیدم خیلی جالب و خوب از کنار موضوع گذشت و پاسخی نداد. اصلا حتی اعتراض و گله هم نکرد که حق من این نیست و... ولی خب بالاخره به نظرم متولیان و مسوولان هستند که در جای خودش باید درایت داشته باشند و تدبیر کنند که کار به اینجا نکشد و حق را به حقدار برسانند. آنها باید به نوعی براساس شرایط موجود و براساس امکانات و شرایطی که هست حداکثر بهرهبرداری مثبت را بکنند.»