ترور فرانسیس یکی از خاصترین بازیکنان تاریخ فوتبال انگلیس به شمار میرفت؛ ستاره خط حمله ناتینگام فارست که ۲ مرتبه در سالهای ۱۹۷۹ و ۱۹۸۰ قهرمان جام باشگاههای اروپای سابق و لیگ قهرمانان اروپای فعلی شد.
او که اسطوره بیرمنگام بود و در همین باشگاه پرورش پیدا کرد، در منچسترسیتی، سامپدوریا، آتالانتا، رنجرز، کیوپیآر و شفیلدونزدی هم تا ۴۰ سالگی بازی کرد. فرانسیس شماره ۸ سهشیرها را در جامجهانی ۱۹۸۲ پوشید و در ۵۲ بازی با پیراهن تیم ملی انگلیس ۱۲ گل زد.
خبر تلخ روز دوشنبه مخابره شد؛ ترور فرانسیس در ۶۹ سالگی در خانهاش واقع در «ماربِیا» اسپانیا پس از حمله قلبی درگذشت. به بهانه درگذشت فرانسیس، نگاهی میاندازیم به ماجرای میلیون پوندی شدن او.
حالا دیگر ۱۰۰ میلیون پوند رقمی عادی در دنیای فوتبال است و رکورد نقلوانتقالات با ۱۹۸ میلیون پوند به نیمار تعلق دارد که از بارسلونا به پاریسنژرمن رفت. حتی شاید در آینده نزدیک این رکورد هم شکسته شود. اما انتقال ترور فرانسیس از بیرمنگام سیتی به ناتینگام فارست در سال ۱۹۷۹ ارزش یک میلیون پوندِ آن زمان را داشت.
میلیون پوند؟ شوخی میکنید!
نهم فوریه سال ۱۹۷۹ باشگاه ناتینگام فارست یک رکورد تاریخی و بهیادماندنی را به جای گذاشت. باشگاهی که با بالای سر بردن جام در لیگ انگلیس و جام حذفی دبل کرده بود برای شرکت قدرتمندتر در رقابتهای اروپایی بازیکن میلیون پوندی خرید. درست متوجه شدید، با پرداخت فقط یک میلیون پوند برایان کلاف سرمربی موفق قرمزپوشان فارست، ترور فرانسیس مهاجم بیرمنگام سیتی را به استخدام خودش درآورد. این روزها در لیگ برتر انگلیس ستارههایی هستند که در یک ماه خیلی بیش از یک میلیون پوند حقوق میگیرند در حالی که ۴۴ سال پیش با چنین مبلغی ناتینگام برای جذب بازیکن رکوردشکنی کرد.
جزئیات قرارداد بازیکن میلیون پوندی
مبلغ دقیق خرید ترور فرانسیس مهاجم آن زمان ۲۴ ساله ناتینگام فارست ۹۷۵ هزار پوند بود، اما به جز این هزینه فارست باید ۹۷۵۰۰ پوند مالیات و ۷۸ هزار پوند ارزش افزوده میپرداخت. با این حساب کل هزینه انتقال ترور فرانسیس به ۱٫۱۵۰٫۵۰۰ پوند میرسید. پس از درخشش در انگلیس و زدن ۱۱۹ گل در ۲۸۰ بازی برای بیرمنگهام فرانسیس راهی آمریکا شده بود تا در لیگ آن زمان آمریکا که NASL نام داشت برای دیترویت اکسپرس به صورت قرضی بازی کند. در دیترویت هم او ۳۶ گل در ۳۳ بازی در تمامی رقابتها زد و نشان داد چقدر آماده است. همین عملکرد کلاف را ترغیب کرد که فرانسیس را بخرد. ترِور بعد از انتقال به بهترین تیم آن زمان بریتانیا گفت: «دوران حضور در آمریکا برایم مهم بود، اما حالا به بهترین تیم دسته اول میپیوندم.»
قبل و بعد از ترِور
روند انتقال بازیکن در فوتبال بریتانیا از سال ۱۹۷۹ به بعد تغییر کرد و بازار به دو دوره قبل از فرانسیس و بعد از فرانسیس تقسیم شد. کلایو وودز هافبک-مهاجم ارزشمند تیم ایپسویچتاون که با این تیم قهرمان جام حذفی شده بود و از برترین بازیکنهای آن سالیان فوتبال بریتانیا به شمار میرفت پس از انتقال میلیون پوندی ترور فرانسیس به ناتینگام اعتراف کرد نه تنها خودش بلکه هیچ بازیکن دیگری نمیتواند ستاره میلیون پوندی شود. جو رویل مهاجم ارزشمند و گلزن بریستول سیتی که در منچسترسیتی و اورتون هم بازی کرده بود اظهار داشت: «فکر میکنم بهتر است جنبههای مثبت این انتقال را ببینیم و چیزهای خوب آن را در نظر بگیریم.» هر ۲ باشگاه بیرمنگام و ناتینگام از این انتقال خوشحال بودند، بیرمنگام بسیاری از بدهیهای خودش را تسویه کرد و ناتینگام هم امیدوار شد در بازیهای بینالمللی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. تونی براون ستاره گلزن وستبرومویچ با طعنه درباره انتقال ترور فرانسیس صحبت کرد و آن را زیر سوال برد. براون میگفت بهتر است باشگاه بیرمنگام «افتخار هزینه فرانسیس» را هم در کلکسیون افتخارات خودش قرار بدهد.
چرا فرانسیس؟
بسیاری از هواداران هم از خودشان سوال میکردند: «چرا با وجود در اختیار داشتن ستاره گلزنی مثل گری بیرتلس، کلاف برای جذب ترور فرانسیس هزینه بالایی روی دست باشگاه گذاشت؟» طعنهآمیز بود وقتی کلاف بازیکنی آماتور مثل بیرتلس را به ناتینگام آورد و تبدیل به گلزن برترین تیم انگلیس کرد برای مهاجمی که کمتر گل میزد یک میلیون پوند بدهد. به طرز عجیبی در نخستین بازی که ترور فرانسیس برابر ناتس کانتی پیراهن قرمز را پوشید فقط ۴۰ نفر تماشاگر در ورزشگاه حضور داشت. برخی هم اعتقاد داشتند کلاف شیفته بازی نیکی جنینگز بازیکن تکنیکی تیم اکسترسیتی بود که هیچوقت نتوانست او را به خدمت بگیرد و به عنوان بازیکنی در سبک جنینگز، فرانسیس را خریده است. جنینگز سال ۱۹۷۸ در ۳۴ سالگی خداحافظی کرد و دست ناتینگام از جذب او کوتاه ماند. فرانسیس بازیکن ارزشمندی برای ناتینگام بود اما در هر صورت نتوانست بیش از ۷ گل در اولین فصل در لیگ بزند و در ۲۱ بازی هم به میدان رفت، در حالی که بیرتلس در ۵۴ بازی ۲۶ گل زد. با این حال هیچوقت یک گل از فرانسیس از ذهن طرفداران ناتینگام پاک نخواهد شد. فرانسیسِ میلیون پوندی برای تیمِ کلاف در فینال جام باشگاههای اروپا فصل ۱۹۷۹-۱۹۷۸ برابر مالمو گلزنی کرد تا اولین قهرمانی تاریخی فارست در اروپا رقم بخورد. پس از آن گل فرانسیس به گلزن یک میلیون پوندی مشهور شد.
میلیون پوندی در سیتی و ایتالیا
۲ سال فقط این بازیکن رکوردشکن در ناتینگام فارست بازی کرد و بعد از آن در سال ۱۹۸۱ بود که به منچسترسیتی پیوست. بر خلاف ادعای برخی از بازیکنها و مربیان فوتبال انگلیس تکرار میلیون پوندی شدن خیلی زود امکانپذیر شد و خودِ ترور فرانسیس با ۱٫۲ میلیون پوند پیراهن آبیآسمانی را پوشید. در جام جهانی ۱۹۸۲ هم شماره ۸ انگلیس شد.