پله فوتبال را به منظرهای زیبا و تماشایی تبدیل کرده بود. او یکی از اولین شخصیتهای جهانی این بازی بود و رکورد ۱۲۸۱ گل در ۱۳۶۳ بازی را به ثبت رساند و از آغاز نوجوانی در سانتوس تا زمان بازنشستگی در نیویورک کاسموس درخشید. و هرجا که صحبت از فوتبال باشد، نام پله به عنوان مترادف این بازی به زبان میآید.
پله؛ پسربچه نابغه
پله در نوجوانی در «بائورو» در ایالت سائوپائولو و تحت هدایت والدمار دیبریتو، بازیکن سابق برزیل، شروع به کار کرد. وقتی مورد توجه نخبگان برزیل قرار گرفت، تصمیم گرفت به باشگاه سابق مربی خود «سانتوس» بپیوندد. طولی نکشید که اولین بازی خود را در سن ۱۵ سالگی در ۷ سپتامبر ۱۹۵۶ انجام داد و اولین گل از بیش از ۱۰۰۰ گل دوران حرفهای خود را در پیروزی ۷-۱ مقابل کورینتیانس سانتو آندره به ثمر رساند.
پله باعث شد سانتوس نه تنها در برزیل بلکه در مقیاس بزرگتر هم بدرخشد و در سالهای ۱۹۶۲ و ۱۹۶۳ با پیروزی مقابل پنارول اروگوئه در بازی پلیآف و سپس مقابل بوکا جونیورز آرژانتین، قهرمان کوپا لیبرتادورس (معادل لیگ قهرمانان اروپا در آمریکای جنوبی) بشود.
افتخارات بینالمللی هم به سرعت از راه رسیدند و او برای اولین بار پیراهن برزیل را در تاریخ ۹ جولای ۱۹۵۷ به تن کرد و در پیروزی ۲-۱ تیمش مقابل آرژانتین در ماراکانا در سن ۱۶ سال و ۹ ماهگی اولین گلش از ۷۷ گل ملی خود در ۹۲ بازی را به ثمر رساند.
رقیب بزرگ پله در آن زمان، اسطوره پرتغال، اوزبیو بود، اما زمانی که این دو در رقابتهای جام بین قارهای ۱۹۶۲، بین برندگان کوپا لیبرتادورس و جام اروپا بازی کردند، تنها یک برنده وجود داشت. پله در پیروزی ۳-۲ سانتوس مقابل بنفیکا در ماراکانا دو بار گل زد و در بازگشت در ورزشگاه نور در پیروزی ۵-۲ هتتریک کرد.
پله در برزیل با پیراهن سفید سانتوس شناخته میشد و در ۶۳۸ حضورش ۶۱۹ گل به ثمر رساند که با هنرنمایی برای کشورش هم همراه شد و حداقل در کشورش برزیل بزرگترین بازیکن بی چون و چرای فوتبال بود و هست.
این مطلب جالب درباره ریشه نام پله را بخوانید: داستان پشت نام ادسون آرانتس دو ناسیمنتو؛ من از «پله» متنفرم!/ پله دیگر چیست؟ توماس ادیسون مهم است
قهرمانی برزیل در جامجهانی
پله در ۱۷ سالگی دو بار دروازه سوئد را در فینال جامجهانی ۱۹۵۸ باز کرد و جهان را مجذوب خودش کرد اما در کهکشان ستارههایی که در تیم افسانهای جامجهانی ۱۹۷۰ جمع شده بودند بیشتر درخشید و گل اول پیروزی ۴-۱ مقابل ایتالیا را در فینال استادیوم آستکای مکزیک به ثمر رساند. پله به عقیده خیلیها اولین و بزرگترین شماره ۱۰ تاریخ است.
وقتی در مورد اینکه چه کسی بهترین بازیکن فوتبال است بحث میشود، آرژانتینیها نام دیگو مارادونای فقید را میآورند؛ کسی که تقریبا به تنهایی آرژانتین را به قهرمانی سال ۱۹۸۶ رساند. آرژانتینیها حتی جانشین مارادونا «لیونل مسی» را هم رقیب دیگری برای بزرگی پله میدانند و این بحث هرگز به رضایت کامل هیچیک از دو دشمن آمریکای جنوبی منتهی نمیشود. پله اما جنبه تاریک مارادونا را نداشت. به عنوان مثال مارادونا از جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا به دلیل مثبت شدن تست داروی افدرین اخراج شد.
پله هم ناامیدیهای جامجهانی را تجربه کرد و در سال ۱۹۶۶ به طرز دردناکی از مسابقاتی که در انگلیس بود، خارج شد. او در شکست ۳-۱ مقابل پرتغال در گودیسون پارک زمین را در حالی ترک کرد که خطاهای متوالی روی پایش باعث لنگیدنش شده بود. او با وجود مصدومیت شدید زانوی پایش مجبور شد به بازی ادامه بدهد زیرا تعویض مجاز نبود. آن آسیبدیدگی زانو ناشی از بازی قبلی برزیل مقابل بلغارستان بود و پله آنقدر سر درمان پایش عذاب کشید که قسم خورد دیگر در جامجهانی بازی نکند؛ تصمیمی که بعدا تغییر کرد.
قهرمانی برزیل در جام جهانی ۱۹۷۰ اوج کار پله بود. او نقطه کانونی یک تیم رویایی بود که در تاریخ ثبت شده است. پله تیتر خبرها را به خود اختصاص میداد، اما نام او با نامهایی مانند ریولینو، جرزینیو، توستائو و گرسون و همچنین کاپیتان و رهبر بزرگ کارلوس آلبرتو همراه بود.
این مطلب درباره حضور پله در جامجهانی را بخوانید: داستانهای جالب پله در جامجهانی؛ از اشک بعد از قهرمانی در ۱۷ سالگی تا خداحافظی عجیب و وداع قهرمانانه/ رقص جام در دستان پادشاه
پله؛ نماد جهانی
پله قبل از سالهای نقل و انتقالات در سراسر جهان، روزهای اوج خود را سپری کرد، اما حتی نمیتوان حدس زد که اگر او در این روزها به اوج میرسید چه مبلغ هنگفتی برای انتقال او نیاز بود.
هنگامی که لیگ فوتبال آمریکای شمالی در تلاش برای شناساندن فوتبال به ایالات متحده تشکیل شد، پله هدفی غیر قابل اجتناب بود. فرانتس بکنباوئر بزرگ آلمانی نیز در کانون توجه قرار گرفت، اما پله زرق و برق بیشتری به لیگ اضافه کرد و در سال ۱۹۷۵ راهی ایالات متحده شد تا کار خود را در نیویورک کاسموس به پایان برساند. شهرت جهانی پله تا حدی بود که نامش به تنهایی اعتبار آنی به تیم و لیگ اضافه کرد. پرده آخر دوران حرفهای او با بازی نمایشی و تماشایی کاسموس و سانتوس در اکتبر ۱۹۷۷ به پایان رسید.
پله مسلماً اولین فوقستاره جهانی فوتبال بود، جایگاهی که پس از پایان بازیاش هم همچنان ادامه داشت. تنها ذکر نام او تصاویری از تیمهای بزرگ برزیل و خاطراتی را از ماراکانا تا مکزیک تداعی میکند.
این مطلب را از دست ندهید: داستان پله؛ ساختن یک ابرقهرمان
زندگی بعد از فوتبال
پله به عنوان سفیر فوتبال به سراسر جهان سفر کرد و باشگاهها و سازمانهای بزرگ مشتاقانه از شهرت و جایگاه او استفاده میکردند. او در مراسم شخصیت ورزشی سال ۲۰۰۵ بیبیسی جایزه یک عمر تلاش و موفقیت را دریافت کرد.
قبل از دریافت جایزه، صدای ضبط شده افرادی مانند بکنباوئر، یوهان کرویف و سربابی چارلتون پخش شد. بکنباوئر گفت: «او بهترین بازیکن فوتبال جهان است.»
این بازیکن بزرگ برزیلی در مارس ۲۰۱۵ برای یک بازدید تبلیغاتی به انگلیس بازگشت و در نیمه اول در شکست لیورپول مقابل منچستریونایتد در زمین آنفیلد ظاهر شد و هواداران سرتاسر ورزشگاه ایستاده او را تشویق کردند. او همچنین به عنوان سفیر برزیل در مراسم اختتامیه المپیک ۲۰۱۲ لندن ظاهر شد.
نام پله همیشه با «بازی زیبا» همراه خواهد بود، و درواقع هرگز هیچکسی زیباتر از او فوتبال بازی نکرده است.
درباره خانواده پله بخوانید: ماجرای پر رمز و راز خانواده اسطوره فوتبال/ آشنایی با همسران و وارثان پله
