با فرارسیدن پیش فصل لیگ بیست و چهارم، رعایت دستورالعمل سقف بودجه توسط باشگاه‌ها به مهم‌ترین سوژه اخبار نقل و انتقالاتی تبدیل شد. طی هفته‌های اخیر درخواست‌های متعددی با محوریت باشگاه‌های استقلال و سپاهان مبنی بر افزایش سقف بودجه انجام شد که با مخالفت فدراسیون فوتبال مواجه شد. یکی از باشگاه‌های مخالف این اتفاق، پرسپولیس بود؛ باشگاهی که خود با کسر سهمیه بازیکنان خارجی مواجه شده است.
صرف نظر از درخواست باشگاه‌های استقلال و سپاهان برای افزایش سقف بودجه، در این گزارش روایتی عجیب از تخلف بعضی باشگاه‌ها برای دور زدن قانون سقف بودجه داریم. این تخلف یا ترفند مالی اغلب در قرارداد بازیکنان خارجی رخ می‌دهد که دلیل آن، تفاوت قدرت عمل آنها در مراجع قضایی فوتبال است زیرا بر اساس دستورالعمل ناظر بر قراردادها، تنها برگه قراردادی که در سازمان لیگ ثبت شده در مراجع قضایی ملاک قرار داده می‌شود اما این ماده از دستورالعمل، تنها می‌تواند برای بازیکنان داخلی که شکایت‌هایشان فقط در کمیته‌های قضایی فدراسیون فوتبال بررسی می‌شود، قابل استفاده باشد. برعکس، بازیکنان خارجی می‌توانند با هر برگه قراردادی از سوی باشگاه‌شان به کمیته‌های قضایی فیفا شکایت کنند و پرونده‌شان را به نتیجه برسانند. به همین دلیل در این گزارش، ملاک را عقد قرارداد با یک بازیکن خارجی قرار داده ایم، هرچند یکی دو باشگاه از این ترفند برای ثبت بازیکنان داخلی خود نیز استفاده کرده‌اند.
این تقلب، سال گذشته توسط باشگاه‌های معدودی رخ داد اما امسال به صورت فراگیر در بین باشگاه‌های لیگ برتری در حال انجام است. ماجرا را برای فهم بهتر مخاطب با یک مثال روایت می‌کنیم.
تقلب در قرارداد بازیکنان خارجی
فرض بگیرید یک باشگاه لیگ برتری وجود دارد که برای به خدمت گرفتن یک بازیکن خارجی مبلغ ۲ میلیون دلار برای دو سال (سالی یک میلیون دلار) پیشنهاد داده است. آن باشگاه می‌داند که اگر بخواهد بر اساس دستورالعمل ناظر بر قراردادها، قرارداد دو ساله آن بازیکن به ارزش سالیانه یک میلیون دلار (حدود ۶۰ میلیارد تومان) را ثبت کند، باعث عبور باشگاه از سقف بودجه‌اش می‌شود (فرض کنید سقف بودجه باشگاه فرضی ما تنها به اندازه ۲۰ میلیارد تومان جا دارد). در این شرایط راه‌حلی که به ذهن باشگاه می‌رسد، چیست؟
در چنین موقعیتی، باشگاه دست به یک تقلب می‌زند تا هم قرارداد بازیکن خارجی مدنظرش را منعقد کند و هم از سقف بودجه عبور نکند. این باشگاه به جای اینکه یک نسخه از قرارداد دو ساله به ارزش ۲ میلیون دلار به ازای سالی یک میلیون دلار را به بازیکن خارجی بدهد، با بازیکن تفاهم می‌کند که دو قرارداد یک ساله برای این دو سال با او منعقد کند؛ به این صورت که با توجه به محدودیت سقف بودجه‌اش، برای سال اول یک قرارداد ۳۰۰ هزار دلاری منعقد می‌شود و بعد با یک الحاقیه قرارداد سال دوم به ارزش یک میلیون و ۷۰۰ هزار دلار با بازیکن به امضا می‌رسد.
از آنجا که قرارداد سال دوم از ۳۰ درصد قرارداد سال اول بیشتر است و این خلاف دستورالعمل ناظر بر قراردادهاست، باشگاه تنها قرارداد سال اول بازیکن را در سازمان لیگ ثبت می‌کند و قرارداد سال دوم را به سازمان لیگ ارائه نمی‌دهد تا سازمان لیگ اصلا متوجه نشود که این بازیکن با باشگاه قرارداد دو ساله بسته است. پس یک قرارداد ۳۰۰ هزار دلاری (حدود ۱۸ میلیارد تومان) به جای یک قرارداد یک میلیون دلاری (حدود ۶۰ میلیارد تومان) در سازمان لیگ ثبت شده تا باشگاه متخلف با این ترفند ۴۲ میلیارد تومان از هزینه‌ای که در واقع کرده را در اسناد مربوط به سازمان لیگ نیاورده و سقف بودجه را دور زده باشد.
بازیکن خارجی چطور به پول واقعی‌اش می‌رسد؟
حال سوال اینجاست که ممکن است بازیکن ادعا کند که من روی درآمد یک میلیون دلاری سال اول خودم حساب کرده‌ام و این میزان درآمد را می‌خواهم. در این شرایط باشگاه با بازیکن یک تفاهم‌نامه دیگر امضا می‌کند که با درخواست بازیکن و با توجه به نیاز او به مساعدت مالی از مبلغ سال آینده او به عنوان "علی الحساب" مبلغ ۷۰۰ هزار دلار به او پرداخت شود تا از این طریق بازیکن هم به خواسته مالی خود در سال اول برسد.
البته این پایان ماجرا نیست و باشگاه متخلف در انتهای فصل می‌تواند باتوجه به مبالغی که به بازیکن پرداخت شده است، دوباره اصلاحیه به قراردادهای منعقده بزند و برای فصل بعد مجددا قراردادی پایین‌تر از مبلغ واقعی (یک میلیون دلار) را در سازمان لیگ ثبت کند. به عبارت دیگر، باشگاه متخلف طی دو فصل هزینه‌ای بالغ بر ۸۰ میلیارد تومان (با فرض ثابت ماندن قیمت دلار) را از سازمان لیگ کتمان کرده تا از سقف بودجه عبور نکند. حالا چرا این صورت‌های مالی برای باشگاه دردسرساز نمی‌شود؟ دلیلش این است که این صورت‌ها تنها در باشگاه موجود است و به سازمان لیگ ارائه نمی‌شود تا آنها مطلع شوند.
حتی اگر بازیکن به پولش نرسد، او هم می‌تواند با نسخه دومی از قرارداد که در اختیارش است به مراجع قضایی فیفا شکایت کند و خیلی راحت پولش را به صورت کامل به همراه خسارت دریافت کند.
هشدار به سازمان لیگ فوتبال
این تقلب، اتفاقی است که در نقل و انتقالات سال گذشته به شکل محدود رخ داد و در نقل و انتقالات امسال به شکل گسترده‌تری در حال رخ دادن است. در چنین شرایطی انتظار می‌رود که فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ به شکل هوشیارانه‌تری بر اتفاقات نقل و انتقالات نظارت کنند تا در این بین حقوق باشگاه‌های قانون‌مدار ضایع نشود.
