برخی لحظات بازیهای فوتبال را تماشاییتر از یک بازی معمولی میکند. اتفاقات هیجانانگیزی هم در برخی دیدارهای جامجهانی فوتبال رخ داده که باعث شده برای همیشه در یادها ماندگار شوند؛ از گلهای شگفتانگیز تا لحظات دیدنی و جذاب.
در این گزارش ۱۰ دیدار تاریخ جامجهانی که ماندگارترین بودهاند را نشریه «ورلد ساکر» به ترتیب از قدیمی به جدید آورده که آنها را مرور خواهیم کرد.
جامجهانی ۱۹۵۰: اروگوئه ۲ – برزیل ۱
ساختار جامجهانی در سال ۱۹۵۰ کمی متفاوت بود و برندگان چهار گروه باید به مرحله گروهی دیگری میرفتند تا قهرمان تعیین شود. برزیل پس از شکست سوئد و اسپانیا به ترتیب با نتایج ۷-۱ و ۶-۱، فقط به یک تساوی نیاز داشت تا قهرمان جامجهانی شود. برزیل میزبان بود و شدیداً اعتماد به نفس داشت. آنها آنقدر به خود مطمئن بودند که نشریههای محلی خیلی زودتر از موعد خبر قهرمانی برزیل را منتشر کردند. اما اروگوئه ایده دیگری داشت. جمعیتی نزدیک به ۲۰۰۰۰۰ نفر در ورزشگاه ماراکانا جمع شدند و برزیل با گل «فریاتسا» ۱-۰ پیش افتاد. اروگوئه با دو گل «خوان آلبرتو شیافینو» و «آلسیدس گیجیا» در ۲۵ دقیقه آخر پاسخ داد تا در نهایت جام را بالای سر ببرد.
جامجهانی ۱۹۶۶: انگلیس ۴ – آلمانغربی ۲
جامجهانی ۱۹۶۶ حتی قبل از شروعش هم داستان خاص خودش را داشت. جام دزدیده شد، یک ماکت از جام ساخته شد و کمی بعد جام اصلی توسط سگی به نام «پیکلس» در پرچین پیدا شد. تورنمنت در انگلیس برگزار شد و میزبان با درخشش ستارههایی مانند «بابی چارلتون» و «بابی مور» خود را در فینال روبهروی آلمان غربی قدرتمند دید. این مسابقه تا به امروز هم یکی از جنجالیترین مسابقات فوتبال و جتجالیترین رقابت بین انگلیس و آلمان به شمار میرود؛ تا حد زیادی به دلیل یک لحظه خاص در وقت اضافی. «جف هرست» در دقیقه ۱۰۱ شوتی را به تیر افقی زد و توپ روی خط دروازه فرود آمد. کمکداور اهل شوروی «توفیق بهراموف» اعلام کرد که توپ از خط عبور کرده و انگلیسیها با نتیجه ۳-۲ پیش افتادند. ژرمنها در دقایق پایانی با تمام توان جنگیدند تا گل بزنند ولی جف هرست توپ دیگری را به گوشه بالایی دروازه کوبید و نتیجه ۴-۲ را برای تیمش به ارمغان آورد تا خیالشان از بابت پیروزی راحت شود. این مسابقه البته به خاطر جمله گزارشگر بازی «کنت ولستنهولم» هم مشهور است، که وقتی تماشاگران انگلیسی به تصور اینکه بازی تمام شده به زمین هجوم آوردند گفت: «آنها فکر میکنند همه چیز تمام شده... الان شد.»
جامجهانی ۱۹۷۰: برزیل ۱ – انگلیس ۰
برزیل تیم محبوب مسابقات بود، بیشتر به دلیل داشتن بازیکنانی همچون پله، جرزینیو، ریولینو و کارلوس آلبرتو. در حالی که انگلیس مدافع عنوان قهرمانی بود ولی انتظار نمیرفت که در برابر مردان زردپوش خیلی خوب ایستادگی کند. در نهایت، این مسابقه برای دو لحظه خاص که سوپراستارهای انگلیسی «گوردون بنکس» و «بابی مور» رقم زدند، در یادها مانده است. اولین آنها «سِیو» بود. پله یک سانتر ارسالی را با سر به گوشه پایینی سمت چپ دروازه انگلیس فرستاد. به نظر میرسید که این گل قطعی است، اما بنکس شیرجه زد و توپ را مهار کرد و دست این ستاره برزیلی را از گلزنی کوتاه کند. لحظه ماندگار بعدی را هم یک انگلیسی رقم زد. توپ در جناح راست به جرزینیو رسید و دفاع انگلیس در حال عقبنشینی بود. جرزینیو دریبل زنان به سمت منطقه خطر نزدیک شد و مور با تکل استثنائی خود حمله دیگری از تیم برزیل را خنثی کرد. دلاوری انگلیسیها نتوانست مانع گلزنی جرزینیو در دقیقه ۵۹ شود و بازی در نهایت با همین تگ گل به پایان رسید. با در نظر گرفتن این نکته که برزیل در بازیهای دیگرش در طول این مسابقات سه یا چهار گل به ثمر رساند، تلاش انگلیسیها شایسته تقدیر است. اما برزیل بهترین تیم مسابقات بود و در فینال با نتیجه ۴-۱ مقابل ایتالیا پیروز شد. آنها همچنین پس از کسب سومین قهرمانی جهان، جام ژول ریمه را برای همیشه به خانه بردند.
جامجهانی ۱۹۷۰: ایتالیا ۴ – آلمانغربی ۳
در واقع، ایتالیا یکی از بهترین بازیهای جامجهانی را انجام داد تا در فینال به برزیل برسد. این مسابقه اغلب به عنوان «بازی قرن» شناخته میشود. ایتالیا در دقیقه ۸ مقابل آلمان غربی در نیمهنهایی گلزنی کرد و به نظر میرسید که بازی را برده است. اما گل تساوی لحظه آخری در وقت اضافه توسط «کارل هاینتس شنلینگر»، بازی را به وقت اضافه کشاند. هرج و مرج شروع شد. کتف «فرانتس بکنباوئر» اسطوره آلمانی در اوایل بازی دررفته بود ولی به دلیل اینکه آلمان دو تعویض خود را انجام داده بود مجبور شد در بازی بماند. در وقتهای اضافه در فاصله ۱۳ دقیقهای از دقیقه ۹۸ تا ۱۱۱ پنج گل به ثمر رسید. گل «جیانی ریورا» گل پیروزی شد و ایتالیا به یک فینال جامجهانی دیگر راه یافت.
جامجهانی ۱۹۸۲: ایتالیا ۳ – برزیل ۲
خیلیها تیم برزیل ۱۹۸۲ را بهترین تیمی میدانند که هرگز قهرمان جامجهانی نشد، و بیشتر به دلیل این بازی حماسی که در آن توسط ایتالیا به خانه فرستاده شدند. در مرحله گروهی دور دوم، تیم سرسخت ایتالیا و استعداد درخشانش «پائولو روسی» با «زیکو»، «سوکراتیس» و برزیلیهای باورنکردنی روبرو شدند. بازی بیشتر در نیمه ایتالیا انجام میشد و آتروزی شانس چندانی برای گلزنی پیدا نمیکرد، اما به لطف وجود پائولو روسی، به محض ایجاد شانس، گل زدند. روسی هتتریک کرد و سوکراتیس و فالکائو دو گل برزیل را به ثمر رساندند. ایتالیا رفت تا قهرمان جهان شود. آتزوری در فینال ۳-۲ آلمانغربی را شکست داد.
جامجهانی ۱۹۸۲: آلمان غربی ۳ (۵) – فرانسه ۳ (۴)
این مسابقه در نیمهنهایی جامجهانی ۱۹۸۲ برگزار شد و گلهای فراوان همراه با یک لحظه بحثبرانگیز داشت. بدون «کارل هاینتس رومنیگه» که بدون شک بهترین بازیکن آلمان بود و به دلیل مصدومیت همسترینگ بیشتر زمان بازی را روی نیمکت نشسته بود، آلمان در دقیقه ۱۷ به گل رسید. ۱۰ دقیقه بعد هم فرانسه با گل «میشل پلاتینی» از نقطه پنالتی بازی را به تساوی کشاند. لحظه بحثبرانگیز در دقیقه ۶۰ اتفاق افتاد؛ «پاتریک باتیستون» مهاجم فرانسوی پیش آمد که توپ را وارد دروازه آلمان کند، اما متوجه پیش آمدن «هارالد شوماخر» دروازهبان آلمانی نشد. برخورد شوماخر به باتیستون آنقدر شدید بود که بازیکن فرانسوی بیهوش شد، دو دندانش شکست، دندههایش ترک خورد و مهرههایش آسیب دید. با تمام این اوصاف، شوماخر نه مرتکب خطایی شد و نه کارتی دریافت کرد. با وجود بازی هجومی هر دو تیم، این بازی به دلیل این حادثه است که در یادها ماندگار شده است. در وقت اضافه ۴ گل دیگر به ثمر رسید و بازی با نتیجه ۳-۳ به ضربات پنالتی کشیده شد. آلمان همانطور که انتظار میرفت، با گلزنی «هورست هروبش» که پنالتی تعیینکننده را به ثمر رساند، با نتیجه ۵-۴ پیروز شد.
جامجهانی ۱۹۸۶: آرژانتین ۲ – انگلیس ۱
«دیگو مارادونا» دو تا از خاطرهانگیزترین لحظات جامجهانی را در فاصله چهار دقیقه خلق کرد. درست بعد از نیمه اول، گل مشهور به «دست خدا» به ثمر رسید. مارادونا به وضوح با دست توپ را به دروازه «پیتر شیلتون» فرستاد و داور از این خطای فاحش چشمپوشی کرد. چهار دقیقه بعد گل مشهور به «گل قرن» به ثمر رسید. مارادونا توپ را در نیمه خودی تحویل گرفت، از پنج مدافع انگلیسی و دروازهبان گذشت و گل زد. مارادونا بازی را در اختیار گرفته بود و انگلیس شانسی برای جبران نداشت. «گری لینکر» در دقیقه ۸۱ گل تسلیبخشی به ثمر رساند اما کافی نبود. آرژانتین در فینال آلمانغربی را ۳-۲ برد و مارادونا هم جام را در دستانش گرفت.
جامجهانی ۲۰۱۰: اروگوئه ۱ (۴) – غنا ۱ (۲)
غنا در تورنمنت ۲۰۱۰ خوش درخشید، زیرا معمولا تیمهای آفریقایی به چنین مراحلی نمیرسند. اروگوئه حریف آنها در مرحله یکچهارم نهایی بود. در یک بازی پایاپای، «سولی مونتاری» درست قبل از پایان نیمه اول از فاصله ۴۰ یاردی گل زد. «دیگو فورلان» سپس با یک ضربه ایستگاهی در دقیقه ۵۵ کار را به تساوی کشاند. بازی با نتیجه ۱-۱ به پایان رسید و وقت اضافه شروع شد. اما در اواخر وقت اضافه اتفاقهای درام بازی افتاد. غنا در حال حمله بود و یک ضربه آزاد را به محوطه جریمه فرستاد و «لوئیس سوارس» گل صد در صدی را با دست از خط دروازه بیرون کشید. پنالتی برای غنا گرفته شد و «آساموا ژیان» نتوانست از این فرصت استفاده کند و توپ را به تیر دروازه کوبید. اروگوئهایها خوشحال بودند و غناییها مضطرب. در نهایت در ضربات پنالتی اروگوئه پیروز شد و رویای شیرین غنا به پایان رسید.
جامجهانی ۲۰۱۴: هلند ۵ – اسپانیا ۱
اسپانیا مدافع عنوان قهرمانی بود و انتظار میرفت مدعی قهرمانی جامجهانی ۲۰۱۴ هم باشد. اولین بازی آنها در این تورنمنت، تکرار فینال سال ۲۰۱۰، مقابل هلند بود. خوب هم شروع کردند. «ژابی آلونسو» یک پنالتی زودهنگام را به گل تبدیل کرد تا اسپانیا بعد از نیم ساعت ۱-۰ پیش بیافتد ولی بعد از آن هیچ کس انتظار چنین حملاتی به اسپانیا را نداشت. «دیلی بلیند» یک توپ زیبا را روی خط دفاع اسپانیا فرستاد و «رابین فان پرسی» با ضربه سر استثنائی توپ را از بالای سر «ایکر کاسیاس» وارد دروازه کرد. اسپانیا شانسهای زیادش را یکی یکی از دست داد. سپس رابین فن پرسی توپ را به تیر افقی دروازه شلیک کرد تا نشان بدهد گلهای بیشتری در راه است. «آرین روبن» یورش هلندیها را آغاز کرد. او در دقیقه ۵۳ و «استفان دیفرای» ۱۱ دقیقه بعدش گلزنی کردند و سپس فان پرسی روی اشتباه کاسیاس به گل رسید و نتیجه را ۴-۱ کرد. روبن در دقیقه ۸۰ گل پنجم را به ثمر رساند.
جامجهانی ۲۰۱۴: آلمان ۷ – برزیل ۱
در این جامجهانی خانگی، از نیمار و برزیل انتظار زیادی میرفت. هرچند برزیلیها با راهیابی به نیمهنهایی تا حدودی هم موفق شدند. حریف آنها آلمان بود و انتظار میرفت که بازی سختی در پیش باشد اما نتیجه در دقیقه ۳۰ مشخص شد. آلمان حریفش را به مرز نابودی رساند. شاید دفاع برزیل متزلزل عمل کرد اما آلمانیها فوقالعاده درخشان بودند. «توماس مولر» پس از ۱۱ دقیقه دروازه را باز کرد و سپس آلمان در فاصله ۶ دقیقه چهار گل دیگر به ثمر رساند که زننده این گلها «میروسلاو کلوزه»، «تونی کروس» ۲ مرتبه و «سامی خدیرا» بودند. کلوزه با آن گل برترین گلزن تاریخ جامجهانی هم شد. «آندره شورله» در نیمه دوم دو گل زد تا مجموع را به عدد ۷ برساند. «اسکار» برای برزیل یک گل به ثمر رساند اما نتوانست جلوی آسیب کمرشکن برزیلیها را بگیرد.