۲۱ تیرماه مهدی علی‌نژاد معاون ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش و جوانان که پس از پایان کار دولت روحانی و دوران ریاست مسعود سلطانی فر، همچنان در کنار حمید سجادی وزیر ورزش هم دیده می‌شود، مصاحبه‌ای انجام داد و تاکید کرد که در اساسنامه جدید فدراسیون فوتبال اثری از دخالت دولت نیست و اساسنامه فدراسیون نیاز به مصوبه دولت ندارد.
با این حال و با وجود تاکیدی که علی‌نژاد در مصاحبه خود داشته، اساسنامه فدراسیون فوتبال همچنان با چند چالش بزرگ مواجه است و روز گذشته در جلسه‌ای که میان عزیزی خادم رئیس فدراسیون فوتبال و جانی اینفانتینو رئیس فدراسیون جهانی فوتبال برگزار شد، بار دیگر رئیس فیفا بر موضعی که قبلا از سوی آنها اعلام شده بود، تاکید کرد و گفت:« از سوی دولت ایران تعهداتی در قبال اساسنامه فدراسیون فوتبال وجود دارد که بهتر است در تاریخ مقرر انجام شود و به تایید نهادهای ذیربط برسد.»
این صحبت‌های کوتاه اینفانتیو که از سوی سایت رسمی فدراسیون فوتبال به طور کاملا خلاصه و بدون اشاره به جزئیات مورد نظر رئیس فیفا به آن پرداخته شده است، در واقع همان چالش قبلی برای تایید ماده یک اساسنامه تصویب شده در آذرماه سال ۱۳۹۹ است و باید تعهدات فدراسیون مندرج در اساسنامه جدید تا ظرف کمتر از ۶ ماه آینده (۱۰ اسفندماه سال ۱۴۰۰) و چند ابهامی که در آن برای مسئولان فیفا وجود دارد، رفع گردد.
پس از اصلاح اساسنامه قبلی فدراسیون فوتبال، ماده یک آن که به طور واضح زمینه دخالت دولت و وزارت ورزش در امور فدراسیون را فراهم آورده بود، در آذرماه ۱۳۹۹ به این شکل تغییر پیدار کرده است:« فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران موسسه‌ای مستقل، غیرانتفاعی، غیردولتی و دارای شخصیت حقوقی است که مطابق مقررات جمهوری اسلامی ایران و برای مدت نامحدود تشکیل شده است.»
این تعریف اما با چیزی که مورد نظر فیفا قرار دارد، متفاوت است، چرا که قرار دادن فدراسیون در قالب موسسات غیر انتفاعی و غیر دولتی چندان واضح نیست و اینکه فدراسیون مطابق قوانین جمهوری اسلامی ایران اداره شود، ممکن است زمینه را برای دخالت دولت و به طبع آن وزارت ورزش و جوانان در امور فدراسیون فوتبال هموار سازد و به همین دلیل هم هست که اینفانتینو بار دیگر این موضوع را به عزیزی خادم یادآوری کرده و به نوعی هشدار هم داده است.
البته حتی در صورت اصلاح ماده یک اساسنامه همچنان به نظر می‌رسد موارد دیگری نیز برای اصلاح مد نظر فدراسیون جهانی قرار دارند، که برای روشن شدن آنها، گفتگویی با هوشنگ نصیرزاده کارشناس حقوقی فوتبال کشور داشته‌ایم، که این مصاحبه را که حاوی نکات جالب توجهی است را در ادامه می‌خوانید.
هوشنگ نصیرزاده حرف‌هایش در رابطه با این موضوع را اینطور با اشاره به ماده یک اساسنامه فدراسیون فوتبال و اینکه چه اشکالاتی در تحریر آن دیده می‌شود، آغاز کرد:« آنچه که در ماده یک اساسنامه فدراسیون فوتبال آمده است، نوشته شده که این فدارسیون یک موسسه غیرانتفاعی، غیردولتی و دارای شخصیت حقوقی مستقل است، که بر طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. تمام تشکیلات صنفی در کشور باید مجوز داشته باشند و بدون مجوز هیچ فعالیتی قانونی نیست. ما نباید در ماده یک بیش از اندازه ماهیت فدراسیون را تشریح می‌کردیم و نیازی نبود که غیرانتفاعی، غیردولتی و مستقل را پشت سر هر ردیف کنیم و بعد بخواهیم که در دولت هم آن را مصوب کنند. باید معادل چنین تشکیلاتی که نوشته‌ایم، در کشور وجود داشته باشد که بخواهیم با آن شبیه‌سازی کنیم، در حالی که چنین ساختاری وجود ندارد که بخواهیم معادل آن را از دولت مصوب بگیریم.»
چالش بعدی اعضای هیئت رئیسه فدراسیون جدید افرادی است که در مجمع حضور دارند و بدون اینکه برخی از آنها نماینده انجمن یا کانونی باشند، حق رای دارند نصیرزاده این چالش و این ایراد اساسنامه فدراسیون فوتبال را هم اینطور توضیح داده است:« تعداد اعضای مجمع به گونه‌ای افزایش پیدا کرد که قدرت فدراسیون را افزایش دهد؛ به همین دلیل تعداد زیادی از افراد بدون اینکه کانون یا انجمن داشته باشند، به صرف اینکه کاپیتان هستند، باید رای بدهنددر حالی که کاپیتانی اراده و انتخاب فرد دیگری است و نه خود کاپیتان.»
داور پیشکسوت فوتبال کشور ادامه حرف‌هایش را با تاکید بر این نکته که اساسنامه فعلی مشکلات زیادی دارد، ادامه داد:« این اساسنامه اشکالات متعددی دارد که تا به حال به آن ورود نشده است. مشکل همانطور که به آن اشاره کردم اینجاست که ما باید یک ماده قانونی که در کشور وجود دارد را می‌نوشتیم و استناد می‌کردیم که اساسنامه فوتبال نیز براساس آن شکل گرفته است. شبیه اساسنامه فیفا که در ماده یک خود می‌گوید، این تشکیلات طبق ماده ۶۰ قانون مدنی کشور سوئیس شکل گرفته است؛ اما ما هیچ ماده معادلی در قوانین خودمان برای آن پیدا نکرده ایم، که برای آن بنویسیم. با این وصف به نظر نمی‌رسد دولت تشکیلات عریض و طویل و قدرتمندی شبیه فدراسیون فوتبال را که با اقداماتش می‌تواند بزرگ‌ترین همایش انسانی را در ورزشگاه‌ها شکل دهد، به راحتی غیرانتفاعی، غیردولتی و مستقل به آن نگاه کند.»
از نصیرزاده در رابطه با این پرسیدیم که اگر فدراسیون ایران نتواند به موقع اساسنامه را اصلاح و تایید کند، پس از تاریخ ۱۰ اسفندماه که مهلت فدراسیون به پایان خواهد رسید، چه خطراتی ممکن است فوتبال ایران را تهدید کند که او در واکنش به این سوال بیان کرد:« به نظر می رسد فرجه زمانی یکساله بعد از تصویب اساسنامه در مجمع در حال اتمام است و ما از اینکه فدراسیون چه اقداماتی برای تصویب اساسنامه در هیئت دولت انجام داده است، بی اطلاع هستیم. بدترین تصمیم از سوی فیفا این است که فوتبال ایران را تعلیق کند و بهترین تصمیم می‌تواند دادن فرجه زمانی دوباره به فدراسیون و اعضای هیئت رئیسه باشد.»
البته این‌ها تماما تفاسیری هستند که با توجه به پیش زمینه پررنگ اساسنامه فدراسیون فوتبال در سال‌های اخیر وانتقاداتی که به آن وارد بوده، پس از جلسه غیررسمی جانی اینفانتینو و عزیزی خادم رئیس فدراسیون جهانی فوتبال و رئیس فوتبال ایران، براساس مندرجات سایت رسمی فدراسیون به آنها اشاره کرده‌ایم. علاوه بر این‌ها، احتمالات دارد که در این جلسه مباحث بیشتر و جزئی‌تری نیز از سوی دو طرف مطرح شده باشد، که کار اصلاح اساسنامه را سخت‌تر هم بکند؛ با این حال تا پیش از اعلام جزئیات بیشتر از سوی فیفا و فدراسیون ایران در هفته‌ها و ماه‌های آینده به همین موضوعات بسنده می‌کنیم؛ چالش‌هایی که حتی اگر در همین حد و اندازه باشند هم کار سختی پیش روی فدراسیون جدید برای اصلاح و تایید اساسنامه قرار می‌دهند و کوچکترین غفلتی ممکن است با توجه به نگاه ویژه‌ای که به کشور ایران در دنیا وجود دارد، فدراسیون فوتبال را با خطر تعلیق مواجه کند.
البته فعلا که خروجی جلسه روز گذشته اینفانتینو و عزیزی خادم نشان می‌دهد، همه چیز در حال طبیعی و خوش‌بینانه‌ای قرار دارد و دو طرف سعی در افزایش همکاری‌های دو جانبه برای توسعه فوتبال در یکی از مهم‌ترین کشورهای قاره آسیا یعنی ایران دارند.
