تیم ملی فوتبال ایران در فیفا دی پیش رو باید امروز پنجشنبه ۲۲ آبان در امارات به مصاف تیم ملی کیپ ورد (Cape Verde) برود. تیمی که پس از ایسلند به عنوان دومین کشور کم جمعیت دنیا برای نخستین بار به جام جهانی صعود کرده و در سطح فنی نسبتاً بالایی قرار دارد.
این تیم شاید در نگاه اول به خاطر ناشناخته بودن اسمش حریفی آسان به نظر برسد و برخی آن را برای بازی دوستانه قابل اعتنا ندانند اما مرور نتایج اخیر این تیم نشان دهنده کیفیت قابل اعتنای آن ها خواهد بود.
در ادامه تاریخچه کوتاهی از موقعیت جغرافیایی و تاریخی این کشور و تیم ملیاش را ملاحظه خواهید کرد.

غربی ترین کشور آفریقا با فاصله ۵۷۰ کیلومتری با کل قاره!
کشور کیپ ورد یا دماغهٔ سبز با نام رسمی جمهوری دماغه سبز (به پرتغالی: Cabo Verde) یک کشور جزیرهای متشکل از ۱۰ جزیره آتشفشانی و چندین جزیره کوچک در اقیانوس اطلس مرکزی است که در قرن پانزدهم میلادی توسط پرتغالی ها کشف شد و در سال ۱۹۷۵ استقلال یافت.
این جزیرهها در فاصله ۵۷۰ کیلومتری از منطقه آفریقای غربی قرار دارد و وسعتی کمی بیشتر از ۴۰۰۰ کیلومتر مربع دارد. پایتخت دماغهٔ سبز، شهر پرایا واقع در جزیره سانتیاگو است. مساحت دماغهٔ سبز ۴ هزار و ۳۳ کیلومتر مربع و جمعیت آن بیش از۵۵۰ هزار و ۵۰۰ نفر است. در فارسی گاهی به این کشور کِیپ وِرد یا کاپ ورد هم گفتهاند.

ریشهٔ نام «Cape Verde»
واژهٔ Cape در انگلیسی (و Cabo در پرتغالی) به معنی دماغه است — یعنی پیشآمدگی خشکی در دریا. واژهٔ Verde در پرتغالی یعنی سبز پس Cabo Verde یعنی دماغهٔ سبز.
چرا دماغهٔ سبز؟
وقتی دریانوردان پرتغالی در قرن ۱۵ میلادی (حدود سال ۱۴۴۴ میلادی) به منطقهی غرب آفریقا رسیدند، به دماغهای در ساحل سنگال امروزی برخوردند که سرسبز بود و آن را Cabo Verde (دماغهٔ سبز) نامیدند. بعدتر، جزایری را که حدود ۵۰۰ کیلومتر دورتر از آن دماغه بودند کشف کردند و چون نزدیک آن نقطه بودند، اسم همان دماغه را به جزایر دادند — یعنی «جزایر دماغهٔ سبز».
تاریخچه فوتبال ملی؛ قدمتی حدود ۴۰ سال!
فدراسیون فوتبال کیپ ورد در سال ۱۹۸۲ تشکیل شد و در سال ۱۹۸۶ به فیفا پیوست اما تا حدود ۱۶ سال با هیچ تیم غیرآفریقایی روبرو نشد و در ۲ نوامبر ۲۰۰۲، کیپ ورد برای اولین بار در یک بازی دوستانه مقابل لوکزامبورگ به تساوی بدون گل رسید. اکثر بازیکنان بینالمللی فعلی کیپ ورد در خارج از کیپ ورد (عمدتاً در اروپا و آسیا) بازی میکنند و برخی از آنها در خارج از جزایر متولد شدهاند.
آخرین رنکینگ فیفا
آخرین رنکینگ این تیم ۷۱ بوده (اکتبر ۲۰۲۵) و بالاترین رتبه ای که در رده بندی فیفا داشته اند به سال ۲۰۱۴ بر می گردد که در جایگاه ۲۷ جهان قرار گرفتند.

پرتغال سرشناس ترین حریف غیرآفریقایی
این تیم تقریباً با تیمهای غیر آفریقایی سرشناسی بازی نکرده و مهمترین دیدارهای این تیم به ۳ بازی دوستانه با پرتغال برمی گردد که مشرقنیوز نوشت حاصل آن یک برد، یک مساوی و یک باخت است؛
* در سال ۲۰۰۶ با نتیجه ۴-۱ به پرتغال پرستاره که بازیکنانی چون فیگو و دکو و کاستا و رونالدو را در ترکیبش داشت باختند. این دیدار دو ماه قبل از جام جهانی ۲۰۰۶ انجام شد. پرتغال در آن جام جهانی همگروه ایران بود و با ۲ گل شاگردان برانکو را شکست داد.
* در سال ۲۰۱۰ مقابل پرتغال قدرتمند، به تساوی ۰-۰ رسیدند. در آن زمان، پرتغال در رتبهبندی فیفا سوم و کیپ ورد در رتبه ۱۱۷ قرار داشت. این دیدار هم در آستانه جام جهانی ۲۰۱۰ برگزار شد و هدایت تیم ملی پرتغال که با همه ستارگانش از جمله رونالدو و دکو و نانی و ... به میدان آمده بود برعهده کارلوس کی روش بود.
* در سال ۲۰۱۵ این دو تیم آخرین بار به مصاف هم رفتند که با برد تیم آفریقایی همراه بود. پرتغال سال بعد در یورو ۲۰۱۶ قهرمان اروپا شد.

کارنامه نه چندان خوب مقابل قدرتهای قاره سیاه!
کیپ ورد در مصاف با تیمهای مطرح آفریقایی عملکرد قابل دفاعی نداشته و در ۵۰ مصاف با ۱۰ تیم مطرح قاره سیاه ۱۰ برد و ۱۳ مساوی و ۲۷ باخت در کارنامه اش ثبت شده است. جالب اینجاست که این تیم تاکنون با ساحل عاج بازی نکرده و بیشترین بازی های آن ها هم با سنگال و کامرون دو تا از نزدیکترین کشورها از نظر جغرافیایی بوده است.
بحرین تنها رقیب آسیایی کیپ ورد!
تیم ملی کیپ ورد در تاریخ بازیهای ملی خود تنها با یک تیم آسیایی بازی کرده است؛ سپتامبر ۲۰۲۲ در یک دیدار دوستانه توانستند بحرین را ۲-۱ شکست دهند تا فعلاً عملکرد برد ۱۰۰ درصدی مقابل تیمهای آسیایی داشته باشند!
یک سال بدون شکست برای تیم ۷۱ فیفا!
یکی از نکات بارز تیم ملی کیپ ورد بدون شکست بودن این تیم در یکسال اخیر است؛ این تیم آخرین بار نوامبر ۲۰۲۴ در جام ملتهای آفریقا با نتیجه ۱-۰ به موریتانی باختند و از آن به بعد ۵ برد و ۲ تساوی به دست آورده اند که یکی از این بردها مقابل کامرون بوده و در نهایت هم با صعود این تیم به جام جهانی ۲۰۲۶ برای نخستین بار همراه بود. باید منتظر بمانیم ببینیم تیم ملی ایران در این دیدار دوستانه که می تواند محک خوبی برای شاگردان قلعه نویی باشد چه عملکردی مقابل یکی از نمایندگان آفریقا در جام جهانی خواهد داشت. ایران در صورت برتری مقابل کیپ ورد هم نوار یکساله شکست ناپذیری این تیم را پاره خواهد کرد و هم اولین برد یک تیم آسیایی مقابل غربی ترین کشور آفریقایی را به ثبت خواهد رساند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با کیپورد؛ حریف ناشناخته تیم ملی فوتبال



